« Home | Urbi et Orbis revisited » | Quench your thirst! Bordeaux 2005? » | Obituary » | Wij stellen voor: The Wineloft » | Rise, lord organiser! » | Kruistocht » | Afspraak De Wingerd » | negen chardonnay's later » | wijnweetje » | BOB's voor bier - eindelijk! » 

zaterdag, juni 24, 2006 

Reverse inquisition?

Ik vul even de post van gisteren aan: Château Margaux en Château Latour 2005 worden beiden aan € 420/fles op de markt gebracht. Ze komen respectievelijk van € 132 en € 159 voor vintage 2004. Meer dan het driedubbele dus!

Zelfs Neal Martin van The Wine Journal, die anders altijd redelijk gereserveerd en gelaten observeert en becommentarieert, titelt: "Nurse, The Shotgun". Reverse inquisition? Je zou er nog bijna op beginnen hopen ook ... . Plotseling wordt het wel heel begrijpelijk waarom leden van de CRAV enkele maanden geleden Bordeaux-wijngaarden vernielden en opslagtanks met spotgoedkope Chileense wijn lieten leeglopen. Kijk je naar de walgelijke prijsstijgingen van het laatste Bordeauxjaar, dan lijkt het wel alsof er geen vuiltje aan de lucht is, terwijl op de achtergrond in Zuid-Frankrijk, maar ook bijvoorbeeld in de Loire honderden wijnboeren absoluut niet zeker zijn van hun toekomst. Protestacties zijn niet alleen tegen de marktleidende (en ondermeer in het INAO en Sopexa sterk lobbyende) Bordeaux-châteaus gericht, maar ook tegen de EU. Zo blijkt het gedeeltelijk rooien van wijngaarden een oplossing op korte termijn. Vaste kosten blijven immers: kelderverwarming, brandstof, transport, personeel, ... , de besparingen hierop zijn totaal niet naar verhouding. Anderzijds is massaal distilleren ook maar een doekje voor het bloeden, want daar kom je hooguit hetzelfde jaar mee door. Naast protesten tegen de kortzichtige EU-maatregels, blijft de Franse regering (en dus ook het INAO en Sopexa) eveneens niet buiten schut: die wordt verweten te doen alsof het probleem haar niet aangaat en, erger nog, de eenzijdige imagovorming rond Franse wijn (d.w.z. gebaseerd op de grote drie: Bordeaux, Bourgogne en Champagne) zelfs te promoten in haar lakse beleid. Dominique De Villepin zou, volgens heel wat wijnbouwers, beter eens de hand in eigen boezem steken, alvorens de oppositievoorzitter uit te schelden voor lafaard.
In het bericht van Decanter over het overlijden van Renou, zat het venijn dan ook in de staart. Renou was immers "in Seoul with Sopexa, the French wine marketing body, attending a conference on the future of French wine in South Korea". Alhoewel het INAO en Sopexa (ik vind het al onbegrijpelijk dat Renou zich als hoofd van een eerder wetgevende macht als het INAO gaat bemoeien met het hoofdorgaan van de uitvoerende macht in de Franse wijnsector ... maar ja, dat zal wel weer heel democratisch zijn zeker) zich steeds meer concentreren op de opbrengsten van de export, zit hem daar nu net het probleem niet, aangezien de fluctuaties in omzet van de Franse wijnexport niet meteen problematisch kunnen genoemd worden. Er is weliswaar een neerwaartse trend, maar toch is die daling niet gewichtig genoeg om wel degelijk van een algemene crisis te spreken. Het eigenlijke probleem zit hem in een vereenvoudigende herverdeling van het aanbod: het leeuwendeel van de exportmarkt bestaat uit Bordeaux, Bourgogne en Champagne, zowel in aantal flessen als in omzetpartitie. De prijzen van deze wijnen schieten als raketten de hoogte in (en niet in het minst door de invloed van de Euro - een gemiddelde fles wijn werd ongeveer 1/3de duurder met de invoering van de Euro!). Gevolg: mensen kopen minder, maar zogezegd betere wijn. Ik zeg wel 'zogezegd': want wat die kwaliteit bepaalt, blijkt voornamelijk van het etiket, de AOC en de druivensoort af te hangen. Wat kopen 'de mensen' dus? Bordeaux, Bourgogne en Champagne (misschien ook nog wat Côtes du Rhône, maar dan zal het ver op zijn). Minder bekende appellaties vallen uit de boot. Dat is een evolutie die al een tijdje aan de gang is en dus niet onmiddellijk de omzetcijfers van de Franse wijnexport beïnvloedt, maar wel de globale verdeling binnen die exportmarkt. Eigenlijk hebben we hier dus met een soort van representatieprobleem te maken: Franse wijn wordt gelijkgesteld met slechts een klein gedeelte van de eigenlijke productie (dus geen différance), wat als gevolg heeft dat het alom verbreide imago van Franse wijn zijn (evenwel gesuggereerde) directe terugvoerbaarheid op een onderliggende realiteit niet te na komt. Aan deze, vanuit de onvermijdelijke representational fallacy gegroeide monsterachtige discrepantie kunnen, op grote schaal, eigenlijk alleen organisaties als het INAO, Sopexa en de Franse regering iets veranderen, maar dat gebeurt dus hoegenaamd niet.
Een tweede factor, die ik daarnet al aanstipte, is de wereldwijnproductie. Sinds de jaren '90 wordt de Europese wijnmarkt overspoeld met goedkope - en dikwijls banaalfruitige of gewoonweg ronduit slechte - wereldwijntjes, gemarket op herkenbaarheid en easy-drinking: meestal een fruitig zoet smaakje, geen diepte, geen spankracht, geen lengte, een herkenbaar etiket met liefst in grote letters de druivensoort erop (Merlot, Cabernet Sauvignon, Pinot Noir, Chardonnay of Sauvignon - denk even aan Renous hervorming voor de AC's: druivensoort op de fles, dus de minder bekende soorten als Tannat, Ugni, Mourvèdre, ... gaan er helemaal uit). Op zich is daar niets mis aan in een vrije markteconomie - toegegeven, sommige wijnen zijn zelfs echt steengoed -, ware het niet dat de Franse wijnindustrie de jarenlange traditie zichzelf als enige wijnland ter wereld te zien, niet zomaar in een vingerknip aflegde. Aan maatregels op lange termijn werd er al helemaal niet gedacht. Op dit moment heeft dat als gevolg dat heel wat Franse wijnen niet kunnen concureren met die goedkope wereldwijnen en dat het voor remediëring gewoonweg te laat is. Erger is het dat weerom de grote woordvoerders van de sterk staande bedrijven in de Franse wijnmarkt een stevige vinger in de pap hebben in de wereldwijn (bv. Mouton Rothschild & Concha y Toro in Almaviva, maar ook aandelen in Trivento en Casillero del Diablo, Larose Trintaudon & Casas del Toqui, ... om de besten (?) of toch alleszins de best bekenden maar te noemen). Dat de INAO en Sopexa met hun hervormingen echt een zege zouden zijn voor de Franse wijnboer die nog maar net het hoofd boven de eigen wijn kan houden, valt bijgevolg wel heel erg te betwijfelen. Immers, als deze hervormingen zouden betekenen dat de Midi-boer zijn wijnen terug tegen een rendabele prijs op de markt kan brengen, is dat een streep door eigen rekening voor de belanghebbende leden van die organisaties.
Als je beide belangrijkste oorzaken samendenkt, is het niet moeilijk te begrijpen waarom de Franse wijnmarkt zo gepolariseerd is, en waarom de reactie van de 'tegenpoligen' dan ook zo radicaal is. Die laatsten worden simpelweg met de rug tegen de muur het mes op de keel gezet, zonder enige manier van ontkomen in het vooruitzicht. Protesten zijn bij voorbaat al afgekeurd, omdat ze d'office beschouwd worden als 'bijten in de hand die te eten geeft', of ze hebben een non-effect, omdat ze opbotsen tegen de gesloten rangen van de INAO-Sopexa-wijnlobbybelangengroep. In dit totalitaire kader is de verarmde wijnboer met andere woorden slechts een stemloze en gezichtsloze gevange op een Frans wijn-Guantanamo. Je zou voor minder de riek, knuppel en snijbrander bovenhalen ... .

Op Wijnidee (www.wijnidee.com) is er ook pas een post verschenen waarin de degoutante prijsverhoging van de Franse Châteaus op de korrel wordt genomen. Sommige wijnen halen een prijsverhoging van om en beide 200%. Het gemiddelde bedraagt 68% in vergelijking met de prijzen van 2004.
Die prijsverhoging blijkt evenwel zijn weerslag te hebben op de aankopen. Jozef Schildermans merkt op dat in de Bordeaux Futuretracker van Cellartracker de aankoophoeveelheden met een 70tal % gedaald zijn en dat klopt ook. Ik heb het zelf al gemerkt bij het regelmatig nakijken van deze piepjonge nieuwsbaak van de overigens onovertroffen free-ware kelderinventariswebsite van Eric Levine.

Als historica kan ik me niet van een zekere kritische afstand ontdoen tegenover de huidige evolutie in de bordeauxprijzen en alle mondialiseringstoestanden in het algemeen. Ik weet het, ik neem nu wel een heel grove lens om door te kijken. Ene Spiegel Historiael...
Ik ben van mening dat wij (niet metonymisch te verstaan voor onze portefeuille, helaas) enigszins bevoorrecht zijn om met onze neuzen in en op de huidige situatie te zitten. Hoe irritant het ook is om als kritisch consumerend individu in een periode van veranderingen te zitten (ik denk bijvoorbeeld ook aan de BaMA-omschakelingen in het universitaire landschap), het is tevens bijzonder interessant. In de grotere loop der geschiedenis zijn dergelijke periodes de meest vruchtbare voor kritische geesten... getuige de geboorte en snelle groei van onze blog.
Vanuit een dergelijk standpunt vindt de mediëviste in mij er bijzonder veel genoegen in om te observeren wat er zich momenteel allemaal roert in het wijnlandschap.
Vroeg of laat, en dat is even onafwendbaar als de Franse revolutie indertijd, valt bordeaux van de immens hoge troon (en min of meer ivoren toren). Dat moment is mijns inziens niet ver af. De prijzen worden te hoog om nog andere kopers dan wijnbeleggers aan te trekken, en ik ben benieuwd om te zien hoever zij bereid zijn in die prijsstijging mee te gaan.
Als dat historisch moment suprême zich voordoet, dan wordt het pas echt interessant. Krijgen we een slingerbeweging in de andere richting, en staat Bordeaux dan terug waar het stond vlak na de phyloxeracrisis? Wordt dat machts- en prijsvacuüm opgevuld door een andere wijngrootmacht? Of versnippert het wijnlandschap zich tot meerdere eer en glorie van de diversiteit?
Wie zal het zeggen... maar wij zullen het in ieder geval zien gebeuren. Dus, waarde kijkbuiskindertjes, laat ons hopen dat deze spannende vervolgserie nog lang mag duren!

Een mogelijke verklaring voor de 70% minder aankopen is ook dat de wijnen, zelfs tegen de huidige hoge prijzen, slechts mondjesmaat op de markt worden gebracht door de Bordelese wijnkastelen. Er is sprake van een 'premier tranche' (eerste schijf van de voorverkopen) van slechts tien procent bij de grotere kastelen. Die speculeren erop dat de prijzen nog zullen stijgen.

Jep, dat klopt zeker, maar je moet er ook rekening mee houden dat heel wat wijnhandelaars flessen reserveren (primeuraankoop!) en dus niet alle châteaus een gedeelte van hun flessen maar ter beschikking stellen (bv. Château du Tertre). Het vertekent het beeld wat, dat is zeker een feit, maar anderzijds geldt de prijs en de aankoopratio maar naargelang het aantal flessen dat effectief op de markt is ... en dat trancheren van de verkoop is niks nieuws.
Een voorbeeldje van hoe dat trancheren in zijn werk gaat: Château Haut-Brion was als eerste van de grote vijf op de markt voor € 240/fles (prijstijging van 250% t.o.v. 2004). Twee weken geleden werd een tweede tranche op de markt gebracht voor ... 480/fles.
De tijd dat ezels geld kakten is voorbij, nu groeit geld aan een wijnrank.

Een reactie posten
Add to Technorati Favorites

Photobucket - Video and Image Hosting

Info

  • Officiële site van de Fratres Organoleptici
  • Volgende bijeenkomst: 04 januari 2008, Auprès de la manège à St.-Trond
  • Gezagvoerend chevalier: Amaronese
Info

Belgian wineblogging fellas:

E-mail


Heb je vragen of wil je ons iets laten weten? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen!



Foodrank.eu

Powered by Blogger